6 Madde İle Sürdürülebilir Turizm Nedir?
Gelişmiş ve gelişmekte olan hemen hemen her ülkenin en büyük geçim kaynaklarının başında turizm gelir. Turizm sektörünün canlılığı ülkenin gelirini büyük oranda etkiler. Gelir artışının yanında farklı sektörlere de etki eden turizm, çeşitli çıkar ayrılıklarına ve tahribatlara da yol açabilir.
Turizm sektöründe izlenen ilkeler, ülkenin doğal ve tarihî güzelliklerini korumaya yönelik olmadığında doğada bozulmalara ve sektörde düşüşe yol açabilir. Turizm canlanırken ülke kaynaklarının zamanla ölmesini engellemek için sürdürülebilir turizm yaklaşımı ortaya çıkmıştır. Ülke geleceğini korumak ve ekonomiyi kalkındırmak için öne çıkan bu kavram, “Sürdürülebilir turizm nedir?” sorusunu da beraberinde getirir.
Sürdürülebilir Turizm Nedir?
Sürdürülebilir turizm hem sektörün canlılığını artırmak hem de ülke kaynaklarını korumak için ortaya konulan bir yaklaşımdır. Ülkenin geleneklerini, doğal ve tarihî güzelliklerini gelecek nesillere aktarabilmek için turizm sektöründe çeşitli tedbirler alınması gerekir. Genel bir sürdürülebilir turizm tanımı yapmak gerekirse bu yaklaşım, ülke miraslarını koruyucu ve destekleyici bir girişim olarak nitelendirilebilir. Sürdürülebilir turizm; turistlerin, talep alan bölgenin ve ağırlayan kişilerin ihtiyaçlarını gözeterek cevap niteliği taşıyan çözümler üretir.
Sürdürülebilir Turizmin Amacı Nedir?
Sürdürülebilir turizm amaçları; çevresel kaynakları doğru kullanmak, ekonomik ve ekolojik dengeyi korumak, doğal ve kültürel mirası gelecek nesillere aktarmak olarak sıralanabilir. Sürdürülebilir turizm uygulamaları; kültürlere saygı duymayı ve onları korumayı, kaynakların adaletli dağıtılmasını, enerjinin verimli kullanılmasını, yerel işletmelerin desteklenmesini amaçlar. Bunun yanında sürdürülebilir turizmin amaçları arasında atık üretiminin azaltılması da yer alır.
Sürdürülebilir Turizm Neden Önemlidir?
Sürdürülebilir turizm neden önemli diye merak ediyorsanız özellikle yaz aylarında ülkemizin en güzel kıyılarında yaşanan çevre ve deniz kirliliğine göz atabilirsiniz. Turist akınının arttığı sıcak aylarda, başta Akdeniz ve Ege kıyıları olmak üzere birçok destinasyon ağır çevre kirlilikleriyle baş etmek zorunda kalır. Turizm sektöründe gerekli önlemler alınmadığı sürece gelecek nesillere yaşanabilir bir ülke bırakma şansımız da azalır. Gelecek nesillere; temiz, kaynaklar açısından zengin, tarihî ve doğal miraslarını korumuş bir ülke bırakmak için sürdürülebilir turizm gün geçtikçe daha da önemli bir hâle gelir. Sürdürülebilir turizm ilkeleri benimsendiğinde diğer alanlara da etki edecek kaynakları verimli kullanmak ve atık üretimini azaltmak yaşam biçimi hâline gelir.
Sürdürülebilir turizm planlamasının doğru yapılması, entegrasyon açısından son derece önemlidir. Planlama; sosyo-kültürel etkiler, ekonomik kalkınma ve ekoloji arasında uzlaşmanın sağlanması yoluyla yapılır. Gelecek nesillere; sağlıklı, başarılı, gelişmiş ve zengin bir ülke bırakabilmek için bu ilkelerin turizm sektöründe bir arada çalışması gerekir. Sanayi, çevre ve yerel halk arasında iş birliğini sağlayan planlama, turizm sektörünün kirlilik ve bozulma gibi olumsuz yönlerini ortadan kaldırır.
Sürdürülebilir Turizm Hangi Ögeleri Kapsar?
Sürdürülebilir turizm çeşitleri, bu alandaki tüm ilkeleri köklü bir değişikliğe uğratarak ülke kaynaklarını korumayı ve yaşamı iyileştirmeyi hedefler. Dolaylı yoldan tüm sektörleri daha verimli ve doğa dostu hâle getirebilecek bu yaklaşım, çeşitli ögeleri kapsar. Bu ögeler; çevresel, sosyokültürel ve ekonomik etkiler olarak sıralanabilir. Çevresel etkiler; temel olarak doğal veya beşeri ortamda turizmden kaynaklanan kirlilik ve bozulma gibi olumsuzlukları ifade eder. Sosyokültürel etkiler, turizm hareketliliği nedeniyle yerel halkın kültüründe ve yaşam biçiminde meydana gelen bozulmaları anlatır. Ekonomik etkiler ise turizmin büyük bir gelir kaynağı olmasının yanında yarattığı atık üretimini, gereksiz kaynak kullanımını ve kimyasal yayılımını kapsar.
Sürdürülebilir turizm, sektörün meydana getirdiği olumsuzlukları ortadan kaldırmak için çeşitli ilkeleri savunur. Sürdürülebilir turizm ilkelerinin başında; su tüketiminin ve atık üretiminin azaltılması, doğa dostu ulaşım yöntemlerinin ve enerjinin verimli kullanılması gelir. Biyolojik çeşitliliğin korunması, herkes için erişilebilirlik, yerel işletmelerin desteklenmesi, toplumsal ve kültürel değerlerin korunması da ilkeler arasındadır. Bunun yanında istihdam yaratma ile yerel ekonominin desteklenmesi ve adil ticaret ilkelerinin es geçilmemesi gerekir.
Sürdürülebilir Turizm ve Ekoturizm Arasındaki İlişki Nedir?
Sürdürülebilir turizm hem gerçek hem de tüzel kişiler tarafından alınabilecek çok kapsamlı önlemleri içeren bir yaklaşımdır. Buna göre turizm sektöründe ağırlayan ülke ve kişilerin davranış biçimleri açısından köklü bir değişikliğe gitmek gerekir. Burada amaç; ülke kaynaklarının, kültürünün, mirasının birçok sektörün işbirliği ile korunmasıdır.
Ekoturizm yaklaşımı ise turistlerin alabileceği önlemleri içerir. Bu yaklaşım; seyahat edilen ülkenin kaynaklarını korumayı, doğal ve tarihî miraslarını harap etmemeyi, çevreye ve yerel kültüre saygı duymayı içerir. Aynı zamanda ekoturizm yaklaşımına göre yerel halkla ortak çalışarak gelenek, inanç ve yaşam alanlarını korumak gerekir. Bu ilkeler ışığında iki yaklaşım arasındaki fark; pazarlamacılar, sağlayıcılar ve gezginler olmak üzere farklı kitlelere hitap ediyor olmalarıdır. Sürdürülebilir turizm yönetimi daha geniş sektörlere etki ederken ekoturizm, kişi bazında alınabilecek seyahat önlemlerini ve çevre koruma ilkelerini içerir.
Sürdürülebilir Turizmi ve Ekoturizmi Desteklemek İçin Bireysel Olarak Neler Yapabiliriz?
Sürdürülebilir turizm, sadece tüzel kişiler ve kurumlar tarafından gerçekleştirilen girişimlerle tam anlamıyla sağlanamaz. Bunun yanında kişilerin de çevreyi, ekonomiyi, kültürü ve gelenekleri koruyup destekleyecek girişimlerde bulunması gerekir. Sürdürülebilir turizmin en önemli ilkelerinden biri olan atık üretimini azaltma, bireysel girişimlerle desteklenebilir. Örneğin geri dönüştürülmüş plaj havluları kullanmak, atık üretiminini azaltacak girişimlerden biridir. Plajları ve denizleri dolduran plastik atıkların yeniden dönüştürülerek sağlıklı ve dayanıklı tekstil ürünleri hâline getiriyoruz. Üstelik beğeni ve ihtiyaçlarınızı da ön planda tutarak!
Deniz, kum ve güneş üçlüsü eşliğinde tatil yapan herkesin plaj çantalarda yer alan peştemalleri de dönüştürülebilir atıklardan üretiyoruz. Siz de geri dönüştürülmüş peştemaller kullanarak hem atık üretimine dur diyebilir hem de plajlarda şıklığınızı konuşturabilirsiniz. Geri dönüştürülmüş tekstil ve tüketim ürünleri kullanmak; atık üretimini, kaynak kullanımını, biyolojik zararları azaltma konularına katkı sağlar. Ancak bunun için tek kişinin değil kitlelerin ülke geleceğini korumaya yönelik girişimlerde bulunması gerekir. Sürdürülebilir turizm örneklerinden faydalanarak yapılan kitlesel girişimler, doğal kaynaklar açısından zengin ve yaşanabilir bir ülke bırakmak için faydalıdır.
