Karbon Filtre Nedir?
Kaynakları verimli kullanma hedefi ve yaşanabilir bir çevre için karbon filtre nedir sorusu önem arz eder. Karbon filtre, organik kimyasallar başta olmak üzere birtakım maddeleri sudan ve havadan ayrıştırmak için kullanılır. Bu filtreler; hidrojen sülfür, klor, polen gibi havanın ve suyun yapısını değiştiren maddeleri filtrelemek için tercih edilir. Özellikle kaliteli su içmek için yararlanılan karbon filtreler pek çok çeşidiyle günlük yaşamı kolaylaştırır. Sudaki kireci ayrıştırmaya da yarayan bu filtrelerin insan sağlığına bilinen hiçbir zararı yoktur. Bahsi geçen filtrelerin temelde üç türü bulunur. GAC tipi filtreler, şebeke sularında bulunan klor maddesinin arıtılmasını sağlar. Klor, yerel yönetimler tarafından suyun dezenfekte edilmesi amacıyla kullanılır. Dezenfekte amacıyla klorun seçilmesi ise bu maddenin ekonomik olmasından kaynaklanır. GAC filtreler, klorun insan sağlığına zarar vermesini engeller. Aktif karbon filtreler ise suyun içerisinde bulunan kirecin temizlenmesine yarar. Gözenekli yapılarıyla aktif karbon filtre çeşitleri insan sağlığına olumsuz bir etki yapmaz. Bir diğer tür ise post karbon filtrelerdir. Ana maddesi Hindistan cevizi olan bu filtre türleri tamamen doğaldır. Yapılarında hiçbir kimyasal madde bulunmayan bu ürünler, filtreledikleri suda hoş bir tat bırakır. Karbon filtre türleri sağlıklı ve lezzetli suya kavuşmak için oldukça önemlidir.
Karbon Filtre Nasıl Çalışır?
Bu filtrelerin temel amacı suda bulunan zararlı maddeleri tutmaktır. Söz konusu filtreler granül formundadır. Küçük ve işlem görmüş minik karbon parçalarından oluşur. Suyun akışı esnasında, sıvının içinde bulunan kimyasallar bu minik karbonlar sayesinde ayrıştırılır. Böylece daha saf ve temiz su elde edilir. Karbon filtrelerin etkinliği suyun akış miktarına ve sıcaklığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Çoğu karbon filtre soğuk ve az miktarda suda daha yüksek performans sergiler. Elbette bu durumda arıtılan suyun miktarı da az olur. Karbon maddeler gram başına yaklaşık 3000 metrekarelik yüzeye sahip oldukları için temiz hava elde etme noktasında da fayda sağlar. Bu filtrelerdeki milyonlarca gözenek, havanın içinde bulunan uçucu molekülleri kolay bir biçimde yakalar ve filtreleyerek temizler. Karbon hava filtreleri âdeta bir kafes mantığıyla kötü hava partiküllerini içine hapseder. Partiküller karbon yüzeye yapışır ve havaya karışmaz. Filtrenin üzerinde ne kadar çok karbon bulunursa hava temizleme performansı da o denli artar.Karbonun Filtreleyemediği Maddeler Nelerdir?
Karbon filtreler; bazı metal maddeleri, mineralleri ve inorganik kirleticileri ayrıştırmada yetersiz kalabilir. Bunun yanı sıra bazı mikrobiyolojik maddelerin, koliformların ve bakterilerin de filtreler tarafından yakalanması mümkün değildir. Eski borulara sahip alanlarda haneye ulaşan şebeke suyunun içinde kurşun bulunabilir. Aktif karbon filtreler sudaki kurşunu da ayrıştırmaz. Ancak bu ayrıştırmayı yapabilecek üst düzey filtrelerle kurşundan arınmış su elde etmek mümkündür. Karbonun filtreleyemediği bir diğer madde ise mikrobiyolojik kirleticilerdir. Özellikle az gelişmiş ülkelerdeki içme sularının içerisinde fazlasıyla yer alan bu maddeler, gastrointestinal hastalıklara sebebiyet verir. Karbon, bu bakterilerin suya karışmasını engelleyemez. Arsenik de karbonun geçirgenliğinden faydalanan maddeler arasındadır. Yer altı sularının kirli olduğu alanlarda daha çok görülen arsenik, ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Karbonlu filtre çeşitleri bu maddenin %30 ila %70 oranında bir miktarını ayrıştırabilir. Bahsi geçen ciddi bir oran olsa da karbon, sudaki arseniğin tamamen temizlenmesini sağlayamaz.
Karbon Filtreler Hangi Maddeleri Filtreleyebilir?
Bu filtrelerin ayrıştırabildikleri maddeler boyutlarına ve kimyasal yapılarına göre farklılık gösterir. Karbon filtreler tarafından havadan ya da sudan uzaklaştırılabilen parçacık boyutları 0.5 ila 50 mikrometre arasında değişiklik gösterir. Burada filtrelenecek suyun miktarı da önemlidir. Su az açıldığında daha uzun bir süre boyunca filtreleneceğinden verimli bir ayrıştırma işlemi gerçekleştirilebilir. Karbon filtre kullanımı neticesinde ayrıştırılan maddelerden en çok bilineni klordur. Klor, dezenfektan amaçlı kullanılan ve şebeke sularının neredeyse tamamında yer alan bir maddedir. Öte yandan bazı havuz sularında da fazla miktarda klora rastlamak mümkündür. Bu filtreler, sudaki klor miktarını azaltarak söz konusu maddeye aşırı maruz kalınması durumunda oluşabilecek sağlık sorunlarının önüne geçer. Suda yer alan kireç gibi maddeler de filtreler tarafından ayrıştırılır. Dolayısıyla özellikle arıtılmış su kullanılarak hazırlanan besin maddelerinin daha lezzetli ve sağlıklı olduğu söylenebilir. Karbon barındıran filtre çeşitleri; benzen, pestisit, herbisit gibi uçucu maddelerin yanı sıra radon ve trihalometan bileşiklerinin de sudan uzaklaşmasını sağlar. Üstelik karbon filtreler suyun kokusunu ve tadını değiştiren daha pek çok maddeyi ortadan kaldırmayı da mümkün kılar.
Nerelerde Karbon Filtre Kullanılabilir?
Karbon filtreler en temel ifadeyle suyu ve havayı temizlemeye yarar. Bu nedenle söz konusu ürünlerin sağlıklı ve yaşanabilir bir çevre için pek çok alanda kullanıldığını söylemek mümkündür. Karbon filtreler en sık evlerdeki su arıtma sistemlerinde kullanılır. Böylece suda bulunan zararlı maddeler filtrede kalır. Bunun sonucunda daha sağlıklı ve kaliteli suya ulaşmak mümkün olur. Karbon filtreli su arıtma sistemlerine ofislerde de rastlamak mümkündür. Çalışanlarının sağlığını ön planda tutan işletmeler, karbon içeren filtrelerle içme suyunu arıtır. Öte yandan oteller, yemekhaneler ve okullar da bu ürünlerin kullanıldığı başlıca alanlardır. Hastanelerde, sağlık kuruluşlarında, restoranlarda ve temiz suya ihtiyaç duyulan her alanda bu filtre tipine rastlanır. Havayı temizlemek için kullanılan karbon filtreler, kalabalık ortamların vazgeçilmezleri arasındadır. Bu sebeple büyük ofisler, alışveriş merkezleri ve havalimanları söz konusu filtre çeşidine en çok ihtiyaç duyulan alanların arasında yer alır. Ek olarak fabrikaların, üretim tesislerinin, endüstriyel mutfakların, ilaç ve gıda sanayi kuruluşlarının da karbon içeren filtrelere ihtiyacı vardır. Bu noktada karbon filtre nasıl takılır sorusu akıllara gelebilir. Hava veya su için üretilen filtreler, cihazların ilgili bölümlerine kolaylıkla monte edilir. Montaj işleminden belirli bir süre sonra filtrenin yenilenmesi gerekir. Aksi takdirde istenmeyen durumların yaşanma ihtimali bir hayli artar.
