Sanal Su Nedir? Dünyadaki Sanal Su Durumu Nedir?
Sanal Su Nedir?
Dünya üzerindeki yaşamın devamı için temel ihtiyaçlardan biri olan su, 21. yüzyılın en önemli emtialarından ve doğal kaynaklarından biridir. Dünyadaki herkes için daha az erişilebilir hale geldikçe ve kuraklık gibi durumlara yatkın ülkelerde su kıtlığı daha yaygın hale geldikçe, suyun dünya çapındaki hareketinin izlenmesi her zamankinden daha önemli hale geliyor. Farkında olmasak da, ister üretim sürecinde ister nihai üründe olsun, yaratılan ve satılan hemen hemen her hizmet ve ürün suya ihtiyaç duyar; su, ürün oluştururken ve hizmet sunarken genellikle çok önemli bir bileşendir. İşte bu nedenle sanal su fikri, suyun görünmeyen ve fark edilmeyen değer zincirlerinde yol alırken izlenmesi ve takip edilebilmesi için yaratıldı. Suyun çoğunluğunun nereye gittiğine ve hangi endüstrilerin en fazla suyu tüketmekten sorumlu olduğuna dair iyi bir fikre sahip olmak, su kıtlığını önlemek için uzun bir yol kat edecektir.
Sanal suyu anlamak aynı zamanda hangi ülkelerin farklı ürün ve ürünlerin ticareti yoluyla su satın aldığını daha iyi anlamamıza da yardımcı olur. Suyu orijinal haliyle alamasalar da, satın aldıkları ve ticaretini yaptıkları ürünler aracılığıyla hangi ülkelerin su satın aldığını ölçmek hâlâ çok önemli. Hangi ülkelerin su satın aldığı ve bu doğal kaynağa ne kadar harcadıkları hakkında iyi bir fikre sahip olmak, ticareti ve farklı ülkelerin ekonomilerinin bu doğal kaynağa yeterince sahip olmamanın nasıl etkilendiğini anlamada uzun bir yol kat eder.
Sanal ve Doğrudan Su Arasındaki Fark Nedir?
Sanal su, üretim sürecinde görünmeyen suyu ifade ederken, doğrudan su, bir malın veya hizmetin nihai ürününde görülen ve kolayca not edilebilen sudur. Bu iki kavramı doğru bir şekilde ayırt etmek için bir örneğe bakalım.
Pirinç yaparken, onu kaynatmak ve pişirmek için su kullanmamız gerektiğini biliyoruz ve çoğu kişi bunun süreçte kullanılacak tek su olduğunu varsayıyor. Ancak bu doğru değildir ve pirinci kaynatmak için kullanılan su, ihtiyaç duyulan doğrudan su kullanımı olarak anılacaktır. Dolaylı veya sanal su, üretim sürecine bakılarak elde edilir; bu sayede su, pirinç üreten bitkileri yetiştirmek için kullanılır ve daha sonra üretim sürecinin belirli öğelerinde tekrar kullanılır! Tarımda sanal suya bakmak bu nedenle bu kadar önemli çünkü üretim sürecinde ihtiyaç duyulan farklı malzemeleri yetiştirmek için tonlarca su kullanılıyor. Bu nedenle pirinci kaynatmak için kullanılan 5 litre su, bu ürünün oluşturulmasında ve üretiminde kullanılan tek su değildir ve sanal suyun bu nihai rakamı nasıl etkilediğine bakarak bu su kullanımını hesaba katmak önemlidir.
Sanal Suyun Önemi Nedir?
Sanal su gerçeklerine bakarken sanal suyun ölçümünün son derece önemli olduğunu unutmamak gerekir. Sanal su kullanımına ve su kıtlığı yaşayabilecek ülkeler arasında nasıl ticaret yapıldığına bakmak, küresel ölçekte sorunların ve tehditlerin nerede olabileceğini izleyebilir. Sanal su seviyelerinin izlenmesi, hangi ekonomilerin ve ülkelerin sanal suya bağımlılık düzeyinin anlaşılmasına ve bu bağımlılığın etkilerinin daha iyi belirlenmesine yardımcı olur. Bu nedenle sanal suyun izlenebildiği ve düzenlenebildiği sistemler oluşturmak, dünyanın her yerindeki ülkelerdeki sosyal, ekonomik ve politik iklimi anlamanın ve bunlara yardımcı olmanın son derece önemli bir parçasıdır.
Ürünlerden Kaç Litre Su Tüketiyoruz?
Sanal su istatistiklerine bakıldığında belirli ürün ve hizmetlerin üretiminde kullanılan toplam su miktarını görmek mümkündür. Kahve çekirdeklerini yetiştirmek, öğütmek ve mağazadan satın aldığımız nihai ürünü oluşturmak için gereken farklı yöntemler dikkate alındığında, yalnızca bir fincan kahvenin üretilmesi için yaklaşık 140 litre su gerektiği tahmin edilmektedir. Sanal suyun sahip olduğu farklı unsurları ve etkileri doğru bir şekilde anlamak için su ayak izini ayıran aşağıdaki kategorilere bakalım.
Mavi Su Ayak İzi
Mavi su ayak izi, bir ürünü veya hizmeti üretmek için gereken toplam yeraltı suyu miktarını ifade eder.
Yeşil Su Ayak İzi
Yeşil su ayak izi, bir ürün veya hizmet üretmek için ne kadar yağmur suyunun kullanıldığına bakar.
Gri Su Ayak İzi
Gri su ayak izi, diğer kullanılmış su kaynaklarının kalitesini geri kazanabilmesi ve üretim sürecinde tekrar kullanılabilmesi için seyreltilmesi için ne kadar tatlı suya ihtiyaç duyulduğuna bakar.
Sanal Su ve Sanal Su Ticareti
Sanal su ticaretine bakmak son derece önemlidir çünkü su kıtlığı çeken ülkelerin ihtiyaçlarını ve gereksinimlerini vurgulayabilir ve su eksikliğinin tüm üretim alanlarını nasıl etkilediğini ve onları kendi ülkeleri dışındaki dış üretim yöntemlerini kullanmaya nasıl zorladığını inceleyebilir. Pek çok farklı ürünün üretiminde suyun bir zorunluluk olması nedeniyle, büyük miktarda suya erişimi olmayan ülkeler, kendi ürünlerini üretemeyecek ve bunları küresel ticaret pazarından temin etmek zorunda kalacaklar. Bu ülkeler dünyanın her yerinden satın aldıkları ve ithal ettikleri ürünlerle sonuçta yüzbinlerce litre su ithal ediyorlar. Sanal su ithalat ve ihracatına bakmak, dünyadaki suyun nereye yönlendirildiğini ve ticaretin dünya çapında belirli su seviyelerini nasıl etkilediğini anlamamıza yardımcı olduğu için önemlidir.
